پرش به محتوا

اختلال وسواسی جبری

Obsessive – Compulsive Disorder

وسواسی های فکری شامل افکار، تمایلات یا تصورات مکرر و پایداری هستند که به شکل مزاحم و ناخواسته تجربه می شوند، حال آنکه وسواسی های عملی (اجبارها)، رفتارهای تکراری یا فعالیت های ذهنی تکراری هستند که فرد احساس میکند باید آنها را در پاسخ به یک وسواسی فکری یا بر طبق قوانینی که باید به دقت اجرا شوند، انجام دهد.

ملاک ها:

  • افکار تمایلات یا تصورات مراجعه و یا پایداری که در دوره ای از اختلال به شکل مزاحم و ناخواسته تجربه شده و در اکثر افراد موجب اضطراب یا ناراحتی عمده گردند.
  • فرد تلاش میکند این افکار، تمایلات ی تصورات را ندیده گرفته یا سرکوب کند یا پرداختن به افکار یا فعالیتهای دیگر (مثلا انجام یک وسواسی عملی) خنثی سازد
    وسواس های عملی: رفتارهای تکراری (نظیر شستن دست، رعایت نظم و ترتیب، وارسی کردن) یا فعالیت های ذهنی (نظیر دعا کردن، شمردن، تکرار آهسته ی کلمات در سکوت) که فرد احساس میکند مجبور به اجرای آنها در پاسخ به یک وسواس فکری و یا بر طبق قوانینی که باید دقیقا انجام شوند.
  • این اعمال یا فعالیت های ذهنی با هدف پیشگیری یا کاهش اضطراب یا ناراحتی و یا جلوگیری از بعضی رودادها وضعیت های هراس آور صورت می پذرند با این وجود اعمال و فعالیت های ذهنی مذکور رابطه ی واقع گرایانه ای با آنچه که قرار بوده خنثی یا جلوگیری شوند ندارند یا به وضوح افراطی اند.

وسواسهای فکری یا عملی وقت گیرند و موجب ناراحتی قابل توجهی میشوند.

  • وسواسهای فکری پرخاشگرایانه: ترس ازینکه ممکن است به خود صدمه بزند

ترس از برزبان آوردن حرفهای رکیک

ترس از اینکه فرد مسبب بروز اتفاق وحشتناکی باشد (مثل آتش سوزی، سرقت)

وسواسی- دکتر شقایق بازرگان
  • وسواسهای فکری آلودگی: نگرانی ها یا انزجار از تصورات از ترشحات بدن (مثل ادرار، ناراحتی از مواد یا پسمانده های چسبناک، مدفوع، بزاق)
  • وسواسهای فکری جنسی: افکار، تصورات ذهنی یا تکانه های جنسی ممنوع یا منحرف، رفتار جنسی نسبت به دیگران (پرخاشگرانه)
  • وسواسهای فکری ذخیره کردن، پسنداز کردن: متمایز از سرگرمی ها یا علاقه به اشیای مادی یا اشایی که ارزش احساسی دارن.
  • وسواسهای فکری مذهبی: در رابطه به توهین به مقدسات و کفرگویی، نگراین بیش از اندازه درست/غلط، اصول اخلاقی
  • وسواسی فکری در ارتباط با تقارن یا دقیق بودن: همراه با تفکر سحرآمیز (مثل نگرانی در مورد اینکه اگر چیزها در مکان مناسبی قرار نگرفته باشند فردی دچار سانحه خواهد شد.
  • وسوهای فکری گوناگون: ترس از بیان کردن برخی حرفها – اعداد خوش‎شانسی/بدشانسی – رنگهایی با اهمیت خاص – ترسهای خرافی
  • وسواسی های فکر جسمانی: در ارتباط با بیماری نگرانی بیش از اندازه در مورد اندام یا جنبه ای از ظاهر بدن (مثل خوبی یا بدشکلی)
  • وسواسی های عملی تمیزی شست و شو: دست شستن بیش از اندازه یا تشریفاتی – دوش گرفتن – حمام کردن – مسواک زدن – آرایش کردن یا توالت رفتن بیش از اندازه
  • تشریفات تکراری: بازخوانی یا بازنویسی، نیاز به تکرار کردن فعالیت های عادی (مثلا بالا و پایین شدن از صندلی)
  • وسواساهای عملی شمردن: وارسی کردن برای وجود
  • وسواسهای عملی نظم دادن/چیدن: وارسی کردن برای وجود
  • وسوهاس های عملی ذخیره کردن/جمع کردن: متمایز از سرگرمی ها و علاقه به اشیای مادی یا اشایی که ارزش احساسی دارند. (مثل با دقت خواندن اقلام پستی ناخواسته، گشتن داخل سطل آشغال
  • وسوهای های عملی گوناگون: تهیه فهرست بیش از اندازه، نیاز به گفتن، پرسیدن یا اعتراف کردن، نیاز به لمس کردن، ظربه زدن با انگشتان، یا مالیدن تشریفاتی که چشمک زدن یا زل زدن را شامل می شود.

 

BDD اختلال بدشکلی بدن:

افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن دلمشغول این فکر کردن هستند که قسمتی از بدن آنها زشت یا معیوب است. اشتغال ذهنی آنها خیلی فراتر از نارضایتی معمولی است که خیلی از افراد در مورد جثه و شکل بدن یا ظاهر قسمتی از بدنشان احساس می کنند. افراد مبتلا به بدشکلی بدن ممکن است خود را دائما وارسی کنند، در حد افراطی خود را آرایش کنند، یا همواره در مورد اینکه چگونه به نظر می رسند از دیگران اطمینان آفرینی بخواهند. در واقع تقریبا همه آنها حداقل یک رفتار وسواسی دارند. – آنها صرفا خود را خیلی چاق یا خیلی سنگین وزن نمیدانند- بلکه ممکن است باور داشته باشند که هیکل آنها خیلی کوچک است یا به قدر کافی عضلانی نیست.

مطالب مرتبط با نوشته

اشتراک گذاری

avatar

درباره دکتر شقایق بازرگان

روانشناس و روان درمان گر

کارشناس ارشد روانشناسی

دکترای تخصصی روانشناسی

عضو سازمان نظام روانشناسی

عضو انجمن روانشناسی ایران

مدرس دانشگاه

ارتباط با دکتـر

درباره دکتر شقایق بازرگان

روانشناس و روان درمان گر

کارشناس ارشد روانشناسی

دکترای تخصصی روانشناسی

عضو سازمان نظام روانشناسی

عضو انجمن روانشناسی ایران

مدرس دانشگاه

ارتباط با دکتـر