درمان مبتنی بر پذیرش و پایبندی یا اکت (ACT) بر اساس این دیدگاه استوار است که زبان در بسیاری از اختلال های روانشناختی به طور مشخص در بسیاری از درد و رنجهای کلی انسان، نقش محوری دارد. اکت یک رویکرد درمانی است که بدین منظور تدوین شده است که زبان را به تمکین وادار سازد به طوری که زبان بجای اینکه فرایند نادیده گرفته ای باشد که انسان را از بین می برد، ابزار کاربردی مفیدی می باشد. این رویکرد مبتنی بر جریان رشد یابنده ی پژوهشهای رفتاری در زمینه ی زبان و شناخت است که نظریه ی ساختار و چهارچوب ارتباطی نامیده می شود هم درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و هم این نظریه، سنت فلسفی عمل گرایانه ای سرچشمه گرفته است که با رفتارگرایی کارکردی نامیده میشود. اکت درمان یک اختالات خاصی نیست بلکه رویکردی کلی است که رشد و تحول بسیاری از قواعد را بر می انگیزد که تاکید آن بر مسائل ومشکلات خاص است. اکت دانشی علمی درباره ی عوامل تشکیل دهنده رفتار و مناسبات کلامی را در یک کلیت درمانی مفیدتر و موثرتر ادغام میکند.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد چیست؟
نظریه اکت درباره ی تغییر; فراگیری انعطاف پذیرشی روان شناختی
اگر چه بسیاری از مسائل و مشکلات روان شناختی ما ریشه در تفکر و زبان دارد اما زندگی کردن بدون زبان برای ما، امکان پذیر یا مناسب نیست . زبان میتواند یا به عنوان خدمتکار عمل کند یا به شکل ارباب کارکرد داشته باشد. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خلاف اکثر صور درمان که خواهان تغییر محتوی تفکر، مسئله ساز هستند، در صدد است تا به مراجعان کمک کند تا زبان و تفکر را تحت کنترل زمینه ای یا ساختاری درآمدند و با استفاده از زبان منطقی و خطی، این کنترل اعمال شود و تجربه ی مستقیم وقتی که موثر است جهت دهنده تر باشد. هدف، انعطاف پذیری روانشناختی است یعنی به عنوان یک انسان آگاه با لحظه ی کنونی، ارتباط کامل تری برقرار شود در صورتی که میسر شده این ارتباط، دستیابی به نتایج ارزشمند را ممکن می سازد این ارتباط تداوم یابد و در غیر اینصورت وضع تغییر نماید. بر اساس دیدگاه اکت کنترل و قواعد کلامی بیش از حدی که در جهت نتیاج، اشتباه آمیز است این بن بست ها را پدید می آورد هدف تمامی مداخله های اکت انعطاف پذیری بیشتر در پاسخ گیری و حساسیت بیشتر نسبت به کارایی و توانمندی علمی است.
بر اساس این رویکرد تغییرات سریع و مهم در رفتار مراجع، امکان پذیر است علاوه بر وجود یک فرضیه ی عملگرایانه تغییر سریع به این دلیل امکان پذیر است که اکت زبان را هدف قرار میدهد. درمان در این رویکرد شدیدا بر تناقض ها، داستانها، تمرینها، تکالیف رفتاری و فرایند های تجربی متکی است.
رابطه درمانی یک ابزار اولیه در برقراری این رفتارهای جدید است. رابطه ی درمان توام با با پذیرش و مبتنی بر ارزشها است. درمانگر در صدد انجام تمرینها، مدل سازی و تقویت و پاداش آمیختگی و اجتناب را تاکید میکنند، به نفع رویدادهایی که در تایید پذیرش، عدم آمیختگی شناختی و تمرکز بر لحظه ی کنونی و سایر رفتارهای مرتبط ا اکت هستند، کنار گذاشته می شود در این رویکرد، پایه و اساس رابطه ی درمانی مبتنی بر تداوم و تغییرات است که به نتایج ارزشمندی منجر میشود.
